Op dit moment wordt volgens eigen zeggen Jan Huzen opgepakt. Hij is (o.m.) oprichter van de burgergrens wacht.
Voor wie het gedachtengoed een beetje wil blijven volgen is dit wel redelijk goede weergave. De man heeft nog een paar x weer gebeld voor de zorgvuldigheid. Hou ik wel van.
19 JUNI 2025REDACTIE
‘Burgermilitie’ van Huzen blijft actief: activisme of eigenrichting?
Door: Yonnar Venema
Een groep burgers die controles langs de Duitse grens houdt in een poging asielzoekers te weren – zonder enige bevoegdheid. Deze zelfbenoemde burgergrenswacht veroorzaakt afgelopen weken een hoop commotie binnen de politiek, justitie en de samenleving. Hoewel het initiatief voortkomt uit burgerlijke bezorgdheid, ervaren sommigen het als een intimiderende mensenjacht.
“Een uur van tevoren kondig ik aan dat we weer aan de grens gaan staan. Zodra dat appje eruit is heb ik alweer de politie aan de telefoon, maar daar zit ik niet op te wachten”, aldus Jan Huzen (52), initiatiefnemer van de burgerwacht. De gemeente Westerwolde noemt de actie levensgevaarlijk, en op social media wordt gesproken van een mensenjacht. Volgens Huzen is hier geen sprake van, en worden de controles onterecht in een slecht daglicht gezet. Het gaat hem maar om één ding: “Gerechtigheid. Dat drijft ons.”
Bundespolizei in Venlo
Toen Huzen uit Nieuw-Weerdinge begin juni te horen kreeg dat de Duitse Bundespolizei midden in de nacht asielzoekers over de grens in Venlo afzet, geloofde hij dit eerst niet. “Ik wil heel wat geloven, maar dat ze door de politie zelf over de grens gezet zouden worden, geloofde ik dus niet.” Maar zodra Hart van Nederland het nieuws bracht inclusief camerabeelden, vond hij dat hij zelf aan de slag moest. “Wij als land zijnde, laten dit allemaal maar toe. Onveilige situaties, de woningen raken op. Al die ellende, dat kan niet de bedoeling zijn.” In ditzelfde artikel van Hart van Nederland staat dat Nederland óók meedoet aan dit fenomeen, indien asielzoekers niet de juiste papieren hebben. Kortom: landen pingpongen met dezelfde mensen.
Volgens Huzen gaat het zelfs dusdanig ver dat asielzoekers die bij de grens in Polen aangehouden worden, direct in het politiebusje worden gezet en linea recta naar Nederland worden gebracht. Om dit tegen te gaan, organiseert hij wekelijks een burgergrenswacht, bestaande uit vijftig man. Huzen geeft instructies hoe de burgers met de asielzoekers om moeten gaan. De burgergrenswacht gaat op zoek naar Duitse politiebusjes en volgt deze totdat het busje tot een halt komt. “En dan gaan we kijken, wat stapt daar uit.” Als de groep ziet dat er een asielzoeker uitstapt, wordt deze ondervraagd en wordt er gefilmd.
“Half Nederland vindt het niet strafbaar, half Nederland vindt het wel strafbaar. Dat hangt er net van af hoe je in de wedstrijd staat”
Eigenrichting
Op de vraag wat Huzen het recht geeft om een taak van de overheid uit te voeren, is de Drent stellig: “De overheid verzuipt en heeft er geen manschap voor. Politiek gezien komen ze er ook niet uit. Dit gaat nu al jaren zo, en op een gegeven moment explodeert het.” Ondanks dat de burgerwacht nog geen enkele asielzoeker is tegengekomen, is Huzen ervan overtuigd dat burgers tijdelijk de taak van de Koninklijke Marechaussee moeten overnemen. “Deze controles zorgen er preventief voor dat er minder asielzoekers komen. Na een half jaar training zou de politie het dan weer kunnen overnemen.”
Het initiatief van de Drent is niet onopgemerkt gebleven in politiek Nederland. Huzen heeft immers geen bevoegdheid om auto’s – met of zonder asielzoekers – aan de kant van de weg te zetten. Ondanks dat de gemeente Westerwolde en zelfs minister van Weel van Justitie en Veiligheid zich hebben uitgesproken tegen de actie, stelt Huzen dat de controles niet strafbaar zijn. Het Openbaar Ministerie (OM) spreekt dit tegen door te verwijzen naar het Wetboek van Strafrecht en de Wegenverkeerswet. Zo worden de acties die de groep onderneemt uitgevoerd door onbevoegde burgers, vinden deze plaats op de autoweg en veroorzaken ze gevaar en hinder voor verkeersdeelnemers.
Op het internet wordt naast het breken van de verkeersregels ook gesproken van intimidatie en discriminatie van de asielzoekers. Het OM heeft aangegeven hieromtrent onderzoek te gaan doen, zodra zij strafbare feiten constateert of hiervan aangifte wordt gedaan. Dat het mogelijk strafbaar is wat Huzen doet, deert hem niets. Volgens hem zou vervolging een politieke keuze zijn: “Half Nederland vindt het niet strafbaar, half Nederland vindt het wel strafbaar. Dat hangt er net van af hoe je in de wedstrijd staat.”
Intimidatie
Van intimidatie is volgens Huzen geen sprake, maar hij erkent wel dat asielzoekers nu beducht zijn om naar Nederland te gaan vanwege zijn initiatief. Het feit dat onbevoegde burgers langs de grens staan – en mogelijk uit emotie onvoorspelbaar handelen – draagt volgens Huzen zelfs bij aan de preventieve werking. “De geluiden dat er burgermilitie staan bij de grens, die gonzen wel door Duitsland heen.” Toch is het doel van de controles niet dat asielzoekers geïntimideerd worden, in tegendeel: “Wij zijn niet intimiderend. Wij hebben tot nu toe helemaal geen geweld getoond en dat ga ik ook niet toestaan.”
Huzen valt even stil wanneer hem gevraagd wordt naar parallellen met de Maccabi-rellen in Amsterdam – waarbij Wilders sprak van een ‘Jodenjacht’ – waar mensen op straat ook werden ‘staande gehouden’ door onbevoegde burgers om te controleren of zij Israëlisch waren. Uiteindelijk wijst hij deze vergelijking van de hand: “Wij jagen niet op asielzoekers. Ik zie dat niet als jagen. Ik ben gewoon een bezorgde burger, die in overlevingsmodus staat.”
Whatsappberichten van #BOOS
Afgelopen week maakte het programma #BOOS op Instagram duidelijk dat er racistische en discriminerende uitingen in de Whatsappgroep zijn geplaatst door deelnemers van de burgergrenswacht. Zo ‘wisten ze een hele tijd terug wel raad met die zwarten’, werd gesproken van ‘negers’ en ‘kutzwarten’ en wordt er gepraat over wapens en manieren om jezelf te verdedigen. Ook dit wijst Huzen eenvoudig van de hand. Zo worden de appjes volgens hem door journalisten zelf gestuurd zijn en worden racistische en seksistische berichten direct verwijderd door de beheerder. Eén bericht klopte volgens Huzen wel, namelijk dat iemand wapens aan zou schaffen ter zelfverdediging tegen criminelen.
Beroofd
Na langer in gesprek te zijn geweest met Jan Huzen, wordt duidelijk waarom hij zich zowel off- als online zo duidelijk uit tegen de instroom van asielzoekers. Twee jaar geleden is hij namelijk overvallen en is hij van zijn iPhone beroofd. “Ik ben in mijn leven één keer bestormd door vier asielzoekers. Ze pakten me vast, en pakten me die iPhone af. €1300, snel geld.” Huzen geeft aan dat hij sinds de beroving ondernemender is geworden met zijn activisme.
Ook voor Huzen spelen emotie en negatieve ervaringen dus een rol bij het oprichten van de burgergrenswacht. Klaar is hij er nog niet mee. “Dit probleem is niet binnen een week of twee opgelost.” Hij zal er voorlopig dus voor zorgen dat de hesjes klaarliggen, de instructies worden uitgedeeld en de routes worden uitgezet. Ondanks dat er nog niemand is gevonden. Geen asielzoekers, geen volle Duitse politiebusjes. Wel een hoop discussies, onderzoeken en een groeiend ongemak over de vraag wie hier nu eigenlijk langs de weg gezet moet worden.