De waarheid ligt in het midden. Traditioneel worden alcoholische dranken door natuurvolkeren op bepaalde momenten genuttigd, om twee reden:
- Om de overgang van de seizoenen te vieren. Denk aan het bokbier, waarmee gevierd wordt dat de oogst (harvest = herfst) wederom is gelukt.
- Voor medicinale redenen. Denk aan kruidenbitters.
Traditioneel zijn alcoholische dranken altijd 'uppers' geweest en medicinaal. Je werd er dus blij en beter van, maar natuurlijk niet door dagelijks gebruik, dit deed men sporadisch. De kruiden die men selecteerde voor alcoholische dranken moesten je niet slaperig maken, maar juist zeer actief, en ze moesten helend zijn.
Toen de kerk het zgn. 'Reinheitsgebot' wilde introduceren, waarbij het slaapverwekkende hopkruid (verwant aan hennep) verplicht moest worden toegevoegd aan bier als bittermaker en conserveermiddel, was er maar liefst een hele eeuw verzet tegen dit gebod. De aanhouder wint echter en nu beschouwen we het Reinheitsgebot als een indicator van zeer zuiver bier op basis van slechts 3 ingredienten: zuiver water, een graan en hop. Het moet gezegd worden, het is bijzonder knap hoe Duitse brouwers het voor elkaar krijgen om op basis van uitsluitend deze 3 ingredienten totaal verschillende kwaliteitsbieren te produceren, maar sindsdien moet menige kastelein bij sluitingstijd slapende bierdrinkers met hun hoofd van de bar verwijderen! Voor de kerk kwam dit goed uit, want bier werd hierdoor geen 'upper' maar een 'downer', die energie rooft i.p.v. geeft.
Waarom alcohol? Omdat alcohol de werking van de ingredienten versterkt. Rode wijn, mits met mate genuttigd, is wel degelijk goed voor hart en bloedvaten. Nu weten we dat het o.a. de stof resveratrol is in de schil van blauwe druiven die deze beschermende werking verleent. Waarom dan niet gewoon druivensap drinken? Omdat het niet half zo effectief is als rode wijn! Het is de bloedvaatverwijdende en bloedverdunnende werking van alcohol die het transportsysteem vormt voor de gezonde stoffen in rode wijn.
Om diezelfde reden zijn kruidenbitters ook altijd helend geweest. Denk ook aan Pleegzuster Bloedwijn. Mede (honingwijn) is misschien wel de oudste alcoholische drank ter wereld. Deze komt in alle culturen voor en is bijzonder helend, helender dan honing zelf, opnieuw vanwege de alcohol. En kruidentincturen worden doorgaans ook op basis van alcohol gemaakt, natuurlijk omdat alcohol een conserverende werking heeft, maar ook omdat alcohol van oudsher een zeer effectief transportsysteem vormt voor helende kruiden. Helaas is het ook een transportsysteem voor schadelijke stoffen, het is dus maar net waar je de alcohol mee combineert, zoals de kerk destijds al doorhad, getuige de aan de bevolking opgelegde hopwetten.
Bier kan dus wel degelijk (met mate) ook zeer gezond zijn, vooral donkere bieren, zoals een dubbele Trappist. Deze zijn rijk aan mineralen. Het allergezondst zijn wild gefermenteerde bieren op basis van wilde gisting door melkzuurbacterien, zoals de Belgische lambic-bieren (Oude Geuze, Oude Kriek) of Vlaamse Bruinen (Rodenbach Grand Cru). Opnieuw zien we dat deze oude fermentatietechniek een eeuwenlange traditie vertegenwoordigt, die nagenoeg is uitgestorven, omdat de meeste brouwers nu met een monocultuur werken (biergist).
Het verhaal is dus allemaal niet zo zwart-wit. Misschien ook de moeite waard om te vermelden dat bier extreem aardend is. Voor wie te veel in zijn/haar hoofd zit kan bier (met mate) je vrijwel meteen met beide benen weer stevig op de grond zetten.
Mike
