Verbijstering om scholen die traktaties verbieden: ’Dit is niet woke of betuttelend, maar domweg incompetent’
Steeds meer scholen verbieden trakteren in de klas, zelfs gezond lekkers mag niet meer worden uitgedeeld. Gedragsbioloog en schrijver Patrick van Veen noemt dat een slechte ontwikkeling. ,,Die scholen zijn incompetent, het draait om de verjaardag van het kind. Niet om het vinden van een makkelijke oplossing.”
Annemart van Rhee
10:40 uur | 4 september 2025
Discussie brandde los toen de Haagse Daniëlle Wiegmans vlak voor het begin van het schooljaar te horen kreeg dat haar 6-jarige zoon zijn klasgenoten niet mocht trakteren. „Hij was eigenlijk jarig op de laatste schooldag voor de vakantie. Toen kreeg ik te horen: laat hem dan maar niet uitdelen, deze dag is al te spannend. Dus schoven we het op naar deze week. Hij had zich er al dagen op verheugd.”
Maar vlak voor het zover was, kreeg ze de mededeling van de school: ’We stoppen met het uitdelen van traktaties door leerlingen, veel ouders vinden het lastig om iets gezonds mee te geven. Daardoor ontstaan er grote verschillen, die leiden tot ongemakkelijke situaties. En we willen graag een gelijkwaardige en gezonde omgeving creëren voor alle kinderen’. Extra aandacht en zingen mag nog wel, want: ’Op deze manier kan een verjaardag op een positieve, inclusieve manier worden gevierd’.
Zowel Daniëlle Wiegmans als gedragsbioloog en schrijver Patrick van Veen veroordelen deze ontwikkeling, die op meerdere scholen en dagverblijven in opmars is. Wiegmans, die de naam van de betreffende school uit privacyredenen niet wil noemen, spreekt van je reinste betutteling. „Het is aan de ouders en niet aan de school om zoiets te beslissen. Op school leer je lezen en schrijven, ouders gaan over dit deel van de opvoeding.”
Sociale functie
„Bovendien kun je met elkaar in gesprek over wat je mag trakteren en over de prijs daarvan. Maar nee: zonder overleg is die traditie helemaal afgeschaft’’, aldus de Haagse, die op de kandidatenlijst van de BBB een vijftiende positie inneemt.
,,Dit is domweg imcompetent”
Onderzoeker Van Veen gaat nog verder: „Dit is niet woke noch betuttelend, dit is domweg incompetent. Een ritueel zonder enige vorm van discussie afschaffen, is kiezen voor de makkelijke oplossing. En jezelf op de eerste plaats zetten in plaats van denken aan diegene om wie het draait: het jarige kind. De school denkt: lekker veilig, dan ben ik van alle gezeur af. Maar dan besef je niet wat de impact en sociale functie van zo’n gebruik is. Dat het betekenis in een groep heeft.”
’Je leert jouw blijheid te delen’
„Jarig zijn staat voor kinderen voor blijdschap, geluk en extra aandacht. Met trakteren geef je anderen iets leuks en lekkers, zij ontvangen. Je leert daardoor jouw blijheid met hen te delen. En juist in deze tijd van individualisme en op jezelf gericht zijn, is dat heel erg belangrijk.”
„Natuurlijk snap ik dat het een uitdaging is om af te spreken wie wat meeneemt. Dat een boel ouders die dure Magnum niet kunnen of willen betalen en die zak chips ongezond of vet of ongewenst vinden. De jarige moet kunnen uitdelen. En de betreffende ouder die daar op tegen is, moet dan maar met zijn eigen kind overleggen wat zij of hij wel of niet aanneemt. Maar durf als volwassenen in elk geval het gesprek met elkaar aan te gaan. Discussie vermijden is het slechtste wat je kunt doen.”
Bijval
Wiegmans krijgt op sociale media veel bijval van ouders die sneren dat mandarijntjes, appels en gezonde, betaalbare koekjes ook al worden afgedaan als dubieuze traktaties. Zij wijzen naar zogenoemde ’loedermoeders’ die ontzettend kieskeurig en verwend zijn en zo alle lol uit een verjaardag persen.
Anderen vestigen de aandacht op een bredere ontwikkeling die ook bij andere instanties aan de gang is: gemeenten die alleen veganistische keuzes aanbieden, verenigingen die bepalen welke consumpties wel of niet goed voor je zijn. Ook die vorm van dwang noemt Van Veen ’onwenselijk, veilig en een vorm van het wegpoetsen van verschillende identiteiten en keuzes’.