Jan Vingerhoets © Tonny Presser/Pix4Profs
Deze huisarts schrijft ivermectine voor en vraagt patiënten hun dossiers te vernietigen: ‘Mijn geweten is zuiver’
Huisarts Jan Vingerhoets uit Bergen op Zoom is terecht beboet wegens het voorschrijven van een middel dat is bedoeld tegen worminfecties en schurft aan coronapatiënten. Dat oordeelt de Raad van State. Die rekent de voormalige arts extra zwaar aan dat hij zijn patiënten vroeg hun dossiers te vernietigen.
Gerlach Hochstenbach
6 november 2025, 06:31
De huisarts schreef ivermectine, een middel dat is bedoeld tegen worminfecties en schurft, in oktober en november 2021 zeven keer voor als geneesmiddel voor patiënten met Covid-19. Hij overtrad daarmee de Geneesmiddelenwet, stelde de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Die legde Vingerhoets een boete op van 3000 euro.
Vingerhoets, die inmiddels met pensioen is, was het niet eens met die boete. Bij gebrek aan een werkend medicijn was het volgens hem gerechtvaardigd om het middel voor te schrijven aan ernstig zieke Covid-patiënten die er zelf om vroegen. Hij beschouwde ivermectine als een zeer veilig medicijn.
Principiële strijd
Het leverde hem een juridische strijd op die reikte tot de Raad van State, het hoogste bestuursrechtsorgaan in Nederland. Volgens hem draaide die zaak om de principiële vraag hoeveel vrijheid een arts heeft om van richtlijnen af te wijken. „De overheid probeert artsen tot beleidsuitvoerders te maken, terwijl geneeskunde draait om afwegingen en geweten’’, stelde hij daarover.
Een medicijn off-label voorschrijven voor een andere aandoening dan waar het oorspronkelijk voor is bedoeld (zie kader hieronder) mag volgens de Geneesmiddelenwet alleen als daar professionele richtlijnen of standaarden voor zijn. Dat was hier niet het geval, oordeelt de Raad van State.
‘Integendeel, er was juist een advies van het Nederlands Huisartsen Genootschap dat het gebruik van het geneesmiddel ivermectine voor Covid-19 afraadde. De huisarts heeft de wet dus overtreden.’ Dit oordeel bevestigt de uitspraak van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, die zich in juli vorig jaar over de zaak boog.
Boetes andere artsen verlaagd
Eerder dit jaar oordeelde de Raad van State in een aantal soortgelijke zaken over het off-label voorschrijven van geneesmiddelen. Toen werden boetes die aan artsen waren opgelegd verlaagd, omdat zij ‘in uitzonderlijke omstandigheden op gewetensvolle wijze invulling probeerden te geven aan hun professionele verantwoordelijkheid als arts.’
Bij Vingerhoets ligt de zaak anders, oordeelt de Raad van State. De rechter rekent het de Bergse huisarts zwaar aan dat hij patiënten vroeg om hun dossiers te vernietigen omdat hij ‘met het voorschrijven van ivermectine grote boetes riskeerde’.
Deze werkwijze staat haaks op het uitoefenen van de professionele verantwoordelijkheid als arts
Raad van State in vonnis
‘Deze werkwijze staat haaks op het uitoefenen van de professionele verantwoordelijkheid als arts’’, staat in het vonnis. Niet alleen omdat het medisch dossier van groot belang is voor de zorg van de patiënt zelf. Maar ook om het werk van artsen te kunnen evalueren. „Dit klemt te meer, omdat dit verzoek niet is ingegeven door het belang van de patiënt, maar door het eigen financiële belang van de arts om geen boete te krijgen.’’
Voor Jan Vingerhoets komt het vonnis niet als een verrassing. „Het gaat mij niet om gelijk krijgen. Het gaat om het principe: mogen wij als artsen nog zelfstandig denken of niet? Mijn geweten is volstrekt zuiver. Geen enkele rechter kan daar iets aan veranderen.’’