Dekolonisatie en regionalisme

[Medusa]

Tis ook lastig voor jouw om met je vleugels een boek vast te houden.

Kan wel hoor, beetje oefenen.

 

[Lievergezond]

Afgedankt Nederland

Onlangs verscheen de ‘Atlas van afgehaakt Nederland’. Daarin proberen de auteurs de verschillen te duiden die ervoor zorgen dat grote groepen Nederlanders afhaken; ze hebben geen vertro…

woutsorgdrager.wordpress.com

 

[Lievergezond]

Ik lees nu over het ontstaan van de Amsterdamse Bank die een grote rol gespeeld heeft voor het geld zoals we dat nu wereldwijd kennen.
Ook in negatieve zin wat mij betreft in de zin dat het geld nog meer gelaagd werd om het maar zo te zeggen.
Je hebt goud en andere grondstoffen als eerste laag en dan de afgeleide lagen.
Een afgeleide laag is het zogeheten fiatgeld of fiduciair geld -dat op basis van vertrouwen alleen een rol speelt, niet op de intrinsieke waarde ervan zoals bij goud bijv.- er bovenop.
Dat zijn de euromunten en het briefgeld en het giraal geld bijv.

Ik heb het ff aan grok gevraagd om het goed uit te leggen voor de geinteresseerde leek (zoals mijn persoon):

In het boek *Layered Money* van Nik Bhatia worden drie lagen van geld onderscheiden, die de evolutie en hiërarchie van monetaire systemen beschrijven. Deze lagen zijn:

1. **Eerste laag (Layer 1): Basisgeld**
Dit is de fundamentele laag van geld, die intrinsieke waarde heeft of direct wordt geaccepteerd als betaalmiddel. Historisch gezien omvat dit fysieke activa zoals goud, zilver of andere grondstoffen die als geld dienden. In moderne tijden kan dit ook verwijzen naar contant geld (fiatgeld) uitgegeven door centrale banken, zoals bankbiljetten en munten. Het kenmerk van deze laag is dat het geen afhankelijkheid heeft van een andere entiteit om waarde te hebben.

2. **Tweede laag (Layer 2): Afgeleid geld**
Deze laag omvat financiële instrumenten die hun waarde ontlenen aan de eerste laag. Voorbeelden zijn bankdeposito’s, cheques, of andere vorderingen op basisgeld. Dit geld is afhankelijk van de betrouwbaarheid van instellingen zoals banken, die beloven dat het kan worden ingewisseld voor basisgeld. Het is een abstractere vorm van geld, vaak digitaal, en het vertrouwen erin hangt af van de stabiliteit van de uitgevende instelling.

3. **Derde laag (Layer 3): Schuldpapier en derivaten**
De derde laag omvat complexere financiële instrumenten, zoals obligaties, schatkistpapier, of andere derivaten die gebaseerd zijn op de tweede laag. Deze instrumenten zijn nog verder verwijderd van basisgeld en vertrouwen op meerdere lagen van vertrouwen en tussenpersonen. Ze worden vaak gebruikt voor investeringen, speculatie of risicobeheer, maar zijn kwetsbaarder voor systeemrisico’s vanwege hun afhankelijkheid van onderliggende lagen.

Bhatia gebruikt dit model om de evolutie van geld te verklaren, van fysieke activa zoals goud naar moderne fiat- en digitale systemen, zoals Bitcoin, dat hij ziet als een potentiële nieuwe vorm van basisgeld (Layer 1) in een gedecentraliseerd systeem.

Waar het me om gaat is dat Nederland financieel is gaan floreren NADAT de Nederlandse provincien zich van de heerschappij van de Spaanse monarchie ontdaan hadden.

'The Dutch Revolt' leidde -na het plakaat van Verlatinghe in 1581 te hebben opgesteld- ertoe
dat de Nederlandse provincien via de Unie van Utrecht de Nederlandse Republiek vormden. Deze hervonden vrijheid ging wel weer gepaard met financiele centralisatie in Amsterdam.

Ik heb wel eens vaker gelezen dat vrijheid lucht geeft en rijkdom.
Die (financiele) centralisatie door de Bank van Amsterdam was natuurlijk weer een nieuwe opstap naar knechting uiteindelijk, maar voor het zover kon komen, was er vrijheid voor veel mensen.

Die hervonden vrijheid die heeft Nederland lang kunnen doen floreren: de gouden eeuw volgde daarop (tussen 1600-1700).
Moraal van het verhaal: op vrijheid volgt rijkdom.

Tot slot ook nog citaten uit het boek Layered Money naar het NLs vertaald:

• "Door de eeuwen heen zijn valuta's verdwenen vanwege één fundamenteel feit: overheden kunnen de verleiding niet weerstaan om gratis geld voor zichzelf te creëren."
• "Deze daad van het goedkoper maken van geld door de overheid (door extra geld in omloop te brengen) vermindert het vertrouwen in de valuta en leidt tot instabiele prijzen en maatschappelijke kwetsbaarheid."