Feminisme

Ineke maakt achter de kinderwagen geregeld een rondje over straat. © Annabel Oosteweeghel

Als Ineke op straat loopt met haar pop in een kinderwagen vragen mensen hoe oud de baby is: ‘Soms zeg ik: 2 maanden’​

Ineke is een van de miljoenen bezitters van een reborn doll. In ons weekendmagazine Mezza vertelt zij hoe de levensechte babypoppen met adertjes en huidplooitjes vertedering oproepen, maar ook ongemak. Enrique, Margriet en Lucinda maken reborn dolls, en dat geeft troost: „Ik kan misschien geen baby creëren, maar dit kan ik wél.’’

Je kunt ook naar dit verhaal luisteren:
Marije Veerman
14 december 2025, 20:01

‘Het is een pop hoor’, zegt Ineke (71) vaak, terwijl ze met de kinderwagen op straat loopt en iemand vertederd onder de kap kijkt en vraagt: ‘Hoe oud is de baby?’
Dan trekt ze het dekentje weg en laat de pop zien. Ze wijst op het vakmanschap: de adertjes, de huidplooitjes, en legt uit dat soms wel twintig lagen verf nodig zijn om het zo mooi te krijgen. Soms heeft ze echter geen zin in de lange versie – de uitleg, de vreemde blikken. ‘Alsof ik ze niet helemaal op een rijtje heb.’ Dan zegt ze gewoon: ‘Twee maanden’, en loopt door.
Ineke is een van de vele liefhebbers van reborn dolls, poppen die zo realistisch zijn dat ze bijna niet van echte baby’s te onderscheiden zijn. Ze kocht haar eerste pop zo’n vier jaar geleden, toen ze met pensioen ging en niet meer wist wat ze met al haar tijd moest.
Haar hele leven had ze met baby’s en kinderen gewerkt. Eerst als verpleegkundige in het ziekenhuis, later als kraamverzorgster. Ze miste het dagelijks contact, de grijpende handjes, zo’n warm lijfje in haar armen.
In het begin kocht ze vooral oude popjes op Marktplaats en knapte die op, maar toen ze voor het eerst een echte rebornbaby zag, was ze verkocht. Ze kocht haar eerste voor 400 euro van een verzamelaar; een slapende baby. Inmiddels heeft ze tien poppen die her en der in haar huis staan uitgestald. De duurste is 1200 euro.
Ineke: ‘Ik struin kringloopwinkels af op zoek naar vintage kleertjes en babyflesjes. Dat is vaak een trip down memory lane. Als ik een pop verkleed, dan klets ik er een beetje tegen en als ik televisie kijk, zet ik soms een pop op schoot.
Ik moet eigenlijk een rollator, nou, dan loop ik liever een rondje achter de wandelwagen
Ineke, die tien poppen in haar bezit heeft
Ik loop ook niet zo makkelijk meer en moet eigenlijk een rollator. Nou, dan loop ik liever een rondje achter de wandelwagen en doe ik er een popje in. Ik heb in mijn leven altijd heel onregelmatig gewerkt en daarom heb ik nu niet veel vriendinnen. Het helpt tegen de eenzaamheid.’
Lees verder onder de foto

Alles aan een reborn doll is handgemaakt: het hoofdje, de armen en benen zijn meestal van vinyl, bij de duurdere poppen van siliconen. © Annabel Oosteweeghel
De poppen vinden hun oorsprong in de Verenigde Staten, toen hobbyisten in de jaren 90 massaproductiepoppen met de hand gingen aanpassen.
Inmiddels kennen de poppen wereldwijd miljoenen liefhebbers: makers, verzamelaars en verzorgers die de poppen aankleden en koesteren. Ze komen bij elkaar in Facebookgroepen waar ze niet alleen foto’s delen of poppen te koop aanbieden, maar ook privéverhalen met elkaar uitwisselen.
Op TikTok en YouTube krijgen ‘a day in the life of’-video’s, waarin poppen worden verzorgd alsof het echte baby’s zijn, honderdduizenden views.

Verschillende vormen van spel​

Volgens Nicolle Lamerichs, onderzoeker van fancultuur en docent aan de Hogeschool Utrecht, zijn de poppen populair omdat er verschillende vormen van spel samenkomen.
‘Kinderspel draait vaak vooral om verhalen, maar bij volwassenen werkt dat anders. Dan heb je meerdere elementen nodig om iets aantrekkelijk te maken: creativiteit, rollenspel, verzamelen, en een community van gelijkgestemden. Dat zie je allemaal terug bij rebornpoppen. Als er dan ook nog emotie bijkomt, wordt de aantrekkingskracht alleen maar groter.’
‘Bij deze poppen is die emotie bovendien heel intiem. Sommige vrouwen gebruiken ze als herinnering aan een overleden kindje of aan een kinderwens die nooit in vervulling ging. Voor die donkere kant van het moederschap is in onze cultuur vaak weinig ruimte, maar in de Facebookgroepen wél.’

Reborn dolls uit de collectie van Margriet Shein. © Annabel Oosteweeghel
De prijs van een pop loopt sterk uiteen: van een budgetpop van circa 300 euro tot duizenden euro’s voor een pop van een bekende kunstenaar.
Alles is handgemaakt: het hoofdje, de armen en benen zijn meestal van vinyl, bij de duurdere poppen van siliconen. Daarvoor wordt eerst een mal geboetseerd van klei, die vervolgens wordt gegoten. Daarna wordt de pop in vele lagen geschilderd en afgebakken.
Vaak worden echte mensenharen één voor één in het hoofd geprikt. Het lijfje wordt gevuld met glasgranulaat, zodat de pop evenveel weegt als een echte baby. Online zijn er ook ongeschilderde sets te koop – ideaal voor hobbyisten.

Vreemde blikken en haatberichten​

Toch is de liefde voor deze poppen niet zonder keerzijde. Wie met een pop de straat op gaat, krijgt al snel vreemde blikken of ongenuanceerde reacties. Online ontvangen liefhebbers haatberichten, en hun hobby wordt vaak weggezet als bizar of zelfs ziekelijk.
In Brazilië, waar ‘a day in the life’-filmpjes op TikTok inmiddels flinke advertentie-inkomsten opleveren, is er zo’n run ontstaan dat sommige vrouwen hun poppen zelfs meenemen naar het ziekenhuis en daar, vooral voor sociale media, doen alsof het een echte baby is.
De autoriteiten overwegen wetgeving, de media staan vol van de commotie, en veel mensen zeggen dat deze vrouwen ‘gek’ zijn, omdat ze denken dat de pop echt is. Voor Nederlandse liefhebbers is dit herkenbaar als een karikatuur van de hobby, een beeld dat vaak voorbijgaat aan de echte liefde voor de poppen.
Het verbaast Lamerichs nauwelijks. ‘Hobbies die populair zijn bij vrouwen trekken vaak minder aanzien. Ik ben bijvoorbeeld een gamer en heb Lego - dat vinden veel mensen tof, maar mijn Barbies en poppen vinden ze dan wel vreemd en kinderachtig.’
‘Dat komt omdat vrouwelijke hobby’s vaak een sterk emotionele component hebben en emoties in onze cultuur nog altijd worden weggeschoven. Kijk maar hoe vrouwen die emoties tonen nog altijd als hysterisch worden weggezet. Dat zit diep in onze cultuur verweven.’
Kom je met een ‘nepbaby’ aanzetten, dan morrel je aan dat ideaalplaatje van het moederschap
Nicolle Lamerichs, hoofddocent Mediacultuur
Dat rebornpoppen ook nog tornen aan het ideaalplaatje van moederschap en baby’s, helpt volgens haar niet mee. ‘Moederschap wordt nog altijd gezien als de hoogst haalbare prestatie van een vrouw. Het wordt in onze cultuur bijna vereerd. Als je dan met een soort ‘nepbaby’ komt aanzetten, dan morrel je direct aan dat ideaalplaatje en dat maakt mensen ongemakkelijk en soms zelfs boos.’

Ineke met een van haar tien reborn dolls. © Annabel Oosteweeghel
Volgens Lamerichs onderschatten we vaak hoe belangrijk spel is – niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen. ‘Een hobby met een rollenspelcomponent kan bijvoorbeeld helpen om dingen te verwerken. Je ziet het terug in allerlei therapie- en coachingstrajecten. Kijk maar naar de populariteit van familieopstellingen, waarbij je scènes uit je jeugd direct naspeelt. Door emoties uit te spelen, leer je ermee omgaan.’

Positief effect op dementie​

Uit verschillende onderzoeken blijkt inmiddels ook dat de poppen een positief effect hebben op ouderen met dementie: het vermindert onder meer agressief en obsessief gedrag, bevordert communicatie met de ouderen en verbetert hun gemoedstoestand.
Ook zijn er psychologen die de poppen inzetten als therapievorm voor mensen met bijvoorbeeld een angststoornis of autisme. Het kijken naar de pop zorgt voor de aanmaak van het geluksstofje en doordat de pop aanvoelt als een echte baby, geeft het vasthouden een troostgevoel, vergelijkbaar met het effect van een verzwaringsdeken.
Veel mensen schamen zich voor hun hobby en houden het geheim. Dat is toch jammer?
Ineke
Ineke: ‘Als ik met mijn pop door het park loop, maak ik soms een foto die ik plaats in een Facebookgroep. Dat je dat durft, zeggen vrouwen dan. Veel mensen schamen zich voor hun hobby en houden het geheim. Dat is toch jammer?’
‘Als verpleegkundige zag ik soms volwassen mannen een operatiekamer ingereden worden met een beer in hun armen. Waarom mogen wij dan niet met een pop op schoot televisie kijken? Ik ben trots op de hobby die ik heb.’
‘De eerste pop die ik zelf maakte heb ik weggegeven aan een meisje dat ik kende via de Facebookgroep. Ze wilde er dolgraag eentje hebben, maar kon hem niet betalen. Ze was zo blij dat ze de pop naar mij heeft vernoemd.’
Lees het verhaal van Enrique en zijn reborn dolls onder de foto.

Enrique ziet dat veel mensen troost halen uit de poppen. © Annabel Oosteweeghel

‘Ik voel zoveel liefde als ik zo’n pop in mijn armen houd’​

Enrique Alvarez (45): ‘Mijn vader is kunstenaar, dus ik ben letterlijk opgegroeid tussen verf en beeldhouwmaterialen. Ik werkte al met brons, marmer, glas en zelfs siliconen, maar toen, dertien jaar geleden, mijn eerste dochter werd geboren, zei mijn vrouw: ‘Kun je niet een babypop maken, maar dan levensecht?’
‘We hadden toen nog nooit van rebornpoppen gehoord. We maakten foto’s van de pop toen hij af was en plaatsten die op Facebook. Pas toen zagen we dat er in Zuid-Afrika en Australië ook kunstenaars bezig waren met levensechte poppen. Inmiddels heb ik mijn poppen al geëxposeerd in Nederland, de Verenigde Staten, Australië en België en heb ik verschillende internationale prijzen en onderscheidingen gewonnen.’
Met mijn workshops trek ik de hele wereld over
Enrique
‘Met mijn workshops trek ik de wereld over, waarbij ik opkomende kunstenaars help de techniek te leren. Bij iedere pop probeer ik mijn techniek weer aan te scherpen en het beter te doen dan de vorige: door nieuwe materialen te gebruiken, mijn verftechniek te verbeteren.’
‘Ik voel zoveel liefde als ik zo’n pop in mijn armen houd. Dat gewicht in je armen, de uitdrukking op het gezicht. Ik geef alle poppen die ik maak altijd een naam. Ik heb inmiddels drie dochters en ze vinden het alle drie geweldig om met de poppen te spelen.’
‘Als ik zie hoeveel mensen nu genieten van de poppen, er troost uit halen en zelf de poppen beschilderen, maakt mij dat ontzettend trots.’
Lees het verhaal van Margriet onder de foto

Margriet met haar reborn dolls. ‘Af en toe schik ik de haartjes, dat werkt rustgevend.’ © Annabel Oosteweeghel

‘Zonde dat we als volwassenen niet meer spelen’​

Margriet Shein (29): ‘Vijf jaar geleden kreeg ik een miskraam en wist ik niet hoe ik mijn verdriet een plek kon geven. Samen met mijn man had ik wekenlang over ons kindje gefantaseerd, en ineens was er niets om vast te houden.’
‘Ik probeerde een herdenkingskistje te maken, zoals ik bij anderen had gezien, maar dat werkte niet. Toen stuitte ik online op rebornpoppen. Het leek me mooi om een pop te hebben die op ons kindje leek, maar omdat mijn man Aziatisch is en er toen alleen poppen met een witte huidskleur beschikbaar waren, vond ik er geen.’
‘Toen heb ik op Marktplaats een pop gekocht en ben ik hem gaan overschilderen. Ik schilderde al portretten van kinderen, dus dacht ik: dat kan ik. Toen de pop klaar was, trokken we samen het pakje aan dat we voor ons eigen kindje hadden gekocht. Het gaf me troost.’
‘Inmiddels schilder ik poppen voor anderen en verkoop ik ze via Instagram en Facebook. Vaak werk ik op bestelling: mensen sturen een babyfoto mee, en ik zoek de juiste ongeschilderde mal, kleertjes en materialen.’
‘Zoals mensen geraakt kunnen worden door een schilderij, kan ik dat ook zijn door een pop. Het realisme van de kunstenaars bewonder ik enorm. Ik verkoop mijn poppen, maar krijg dagelijks te maken met haat.’
‘Soms zeggen mensen dat ik gek ben, of dat het maar goed is dat ik nooit kinderen heb gekregen. Dat doet pijn. Terwijl ik gewoon mooie kunstpoppen maak. Het is zonde dat we onszelf als volwassenen niet meer toestaan om te spelen. Af en toe pak ik de pop nog eens, sta ik er even mee in mijn armen en schik de haartjes. Het werkt altijd weer rustgevend.’
Lees het verhaal van Lucinda en haar reborn dolls onder de foto.

Lucinda Asraf met haar nichtje Melody en een van haar reborn dolls. © Annabel Oosteweeghel

‘Met elk laagje verf komt zo’n pop meer tot leven’​

Lucinda Asraf (40): ‘Sinds mijn 21ste had ik een sterke kinderwens, maar ondanks het proberen op de natuurlijke weg en medische trajecten bleef die onvervuld. Een paar jaar geleden belandde ik daardoor in een enorme dip. Ik begon de hoop te verliezen en wist niet goed hoe ik mijn leven zonder kinderen vorm moest geven.’
‘Toen stuitte ik online op rebornpoppen en werd ik meteen geraakt door hoe levensecht ze eruitzien. Ik dacht: ik maak er gewoon zelf één. Creatief ben ik altijd al geweest, en op YouTube stonden veel stap-voor-stapvideo’s.’
‘Vanaf dat moment was ik verkocht. Iedere dag, wanneer ik uit mijn werk kom en klaar ben met eten, werk ik aan een pop. Met ieder laagje verf komt ze meer tot leven.’
In onze cultuur wordt moederschap gezien als iets vanzelfsprekends, het voelde als falen dat het mij niet lukte
Lucinda
‘In onze cultuur wordt moederschap nog steeds gezien als iets vanzelfsprekends, iets wat erbij hoort als je een vrouw bent, en het voelde als falen dat het mij niet lukte. Maar zien hoe met ieder laagje verf een pop meer tot leven komt, maakt me trots.’
‘Ik kan misschien geen baby creëren, maar dit kan ik wél. Als een pop klaar is, ga ik naar de winkel en zoek met zorg een pakje uit, iets wat ik voor mijn eigen kindje misschien nooit kan doen. De pop zelf houden vind ik uiteindelijk te confronterend, maar het geeft me zoveel voldoening dat ik er iemand anders wél blij mee kan maken. Het geeft me een nieuw doel.’

Klik om te vergroten...