Mike
Follow along with the video below to see how to install our site as a web app on your home screen.
Opmerking: This feature may not be available in some browsers.
NOS Nieuws•vandaag, 06:41
'Meta stopte onderzoek dat schade van apps op mentale gezondheid aantoonde'
Deel dit artikel
Meta heeft intern onderzoek naar de schadelijkheid van Facebook en Instagram op mentale gezondheid stopgezet, zo zou blijken uit rechtbankdocumenten. Het onderzoek had volgens media in de VS een causaal verband gelegd tussen gebruik van deze socialemediaplatforms en een verslechterd geestelijk welzijn.
Deze informatie is naar boven gekomen in een rechtszaak tussen een aantal schooldistricten in de VS en de techreus. De onderzoeksresultaten werden intern bij Meta tegenover medewerkers afgedaan als onbruikbaar. Maar hogerop in het bedrijf zouden leidinggevenden de resultaten wel serieus hebben genomen.
Volgens de aanklagende partij heeft Meta bewust de onderzoeksresultaten achtergehouden om de gevaren van zijn producten te verbergen voor gebruikers, ouders en leraren. Een woordvoerder van Meta doet die aantijging af als onjuist. De studie naar mentale gezondheid werd volgens de zegsman afgeblazen omdat de onderzoeksmethode niet in orde was.
Verdrietige emoji
De interne studie was uitgevoerd in 2020 onder de naam Project Mercury. In samenwerking met een extern bureau werd het effect van het deactiveren van Facebook en Instagram onder gebruikers onderzocht. "Mensen die een week of langer gestopt zijn met Facebook meldden minder depressie, spanning, eenzaamheid en sociale vergelijking", zo citeren media uit de rechtbankdossiers.
Een stafmedewerker schreef dat het onderzoek een causaal verband had aangetoond tussen socialemediagebruik en een verslechterde mentale gezondheid. Daarbij gebruikte hij volgens de documenten een verdrietige emoji/smiley. Een collega maakte zich zorgen dat het stilhouden van deze informatie vergelijkbaar was met de tabaksindustrie die de giftige werking van sigaretten jarenlang heeft verzwegen.
Tegenover het Congres had Meta verklaard dat het nooit heeft kunnen meten of zijn producten schadelijk waren voor tienermeisjes. De openbaar geworden rechtbankstukken suggereren dat het bedrijf hierover heeft gelogen.
Meta stelt dat er selectief uit de documenten is geciteerd. "Het volledige dossier zal aantonen dat we al ruim een decennium naar ouders hebben geluisterd, de belangrijkste zaken hebben onderzocht en tieners hebben beschermd door aanpassingen te doen."
Op het Almende College in Silvolde zijn de deurklinken zijn van de wc’s gehaald. © Theo Kock Persfotografie
School is klaar met ondergeplaste wc’s door TikTok-hype en neemt bijzondere maatregel: ‘Heel kinderachtig, ja’
met video
Een TikTok-hype is reden voor het Almende College in Silvolde om drastisch in te grijpen. De school heeft alle deurklinken van de jongenstoiletten afgehaald. Wie naar de wc moet, meldt zich bij de conciërge om een deurklink te halen. En achteraf volgt een ‘plascontrole’.
Monique Rademaker
24 november 2025, 07:00•Laatste update: 08:48
Het is allemaal het gevolg van de TikTok-rage Bay Harbor Pisser. Dit is een ranzige, maar enorme hype op het onder jongeren razend populaire socialemediakanaal. Een deel van de puberjongens doet er graag aan mee.
Jongens maken hierbij een filmpje, terwijl ze al slingerend met hun geslachtsdeel de wc onder plassen.
Op de school in de Achterhoek zijn ze er klaar mee. Nadat de schoolleiding een paar keer een zeiknatte wc aantrof, is besloten tot maatregelen. „Heel kinderachtig, ja, maar het moet even om dit allemaal te voorkomen”, zegt rector Pauline Wenderich.
Sommige puberjongens willen nu niet naar de wc, merken ze op de school. Ze schamen zich ervoor dat ze om de klink moeten vragen. „Het is ontzettend vervelend voor die leerlingen die dit niet doen, maar hier wel last van hebben. We hopen dat de hype snel weer wegzakt, dan kunnen de klinken er weer op. Hoe sneller hoe beter.”
De Bay Harbor Pisser is een landelijke hype, meerdere scholen worstelen met dit fenomeen.
Alleen van het Almende College in Silvolde is bekend dat zij maatregelen treffen tegen dit ongepaste gedrag. Worden leerlingen daar betrapt, dan komt hun dat duur te staan.
„We laten ze desnoods met een tandenborstel de wc’s schoonmaken”, zegt Wenderich. „Deze hype is echt heel sneu voor alle collega’s die schoonmaken en de conciërges. Het is goed dat die leerlingen erachter komen dat het niet grappig is wat ze aanrichten.”
Leerlingen in gesprek met schoonmakers
Het klinkt als een ouderwetse straf, maar de school vindt dat de leerlingen moeten weten dat deze actie een ramp is voor de collega’s die zorgen voor veiligheid, sfeer en netheid op de school. „Ze moeten ook in gesprek met die collega’s, zodat zij kunnen uitleggen dat dit echt heftig en bijna beledigend is.”
Dat het grappig bedoeld is en vaak geen kwaad in de zin heeft, dat snapt Wenderich ook wel. „We moeten niet vergeten dat het hier om pubers gaat. Die kunnen nog niet alles helemaal overzien. Die hebben lol, krijgen een kick van het niet betrapt worden en zien het filmpje als winst.”
Dat deze generatie het kattenkwaad vooral uithaalt om het te filmen en ermee te scoren is bekend. „Natuurlijk zitten wij op TikTok en volgen we alles, maar wij signaleren dit vaak te laat. Als we het in de gaten hebben, dan is de hype alweer bijna voorbij.”
De eerste pissers zijn in de kraag gevat
De school heeft een paar jongens betrapt. Zij moeten een week lang schoonmaken. „Ik hoop dat dit een duidelijk voorbeeld is voor anderen. Die kunnen zich dan bedenken voordat ze rond gaan pissen.”
En nog een advies van de rector aan alle ouders die dit lezen: „Ga het gesprek aan met uw kind en laat ze inzien dat dit niet normaal is.”
Tsja, nu moeten er natuurlijk direct camera's worden geplaatst op toiletten op scholen - pis terrorisme
Jongeren herkennen online oplichting minder goed dan ze zelf denken
Vier op de tien Nederlanders hebben een te hoge verwachting van zichzelf bij het herkennen van online oplichting. Ze denken nep en echt beter te kunnen onderscheiden dan in werkelijkheid zo is. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Verder blijkt uit het onderzoek dat mensen onder de 34 jaar gevoeliger zijn voor online oplichting dan mensen die ouder zijn. Terwijl mensen jonger dan 34 jaar wel het vaakst denken online misleiding goed te kunnen herkennen.
De achttienhonderd deelnemers kregen voor het onderzoek een e-mail, sms, WhatsApp-bericht, website en een videobericht voorgelegd. De ene helft kreeg de echte variant te zien, bij de andere helft waren er signalen van misleiding toegevoegd. Een van de voorbeelden was een korte video van illusionist Victor Mids, met daarbij een deepfake-variant waaraan met behulp van AI een namaak-boodschap was toegevoegd.
De illusionist vond het verbijsterend dat de mensen daarin trapten, hoewel hij beroepshalve weet dat mensen gemakkelijk te misleiden zijn. "Je brein maakt ergens in je besluitvorming een verkeerde aanname, en voor je het weet heb je bijvoorbeeld geklikt op een foutieve link."
Zelfoverschatting
Het ministerie en de onderzoekers willen de voorbeelden die ze in het onderzoek gebruikten niet naar buiten brengen, om online oplichters niet op ideeën te brengen. Die worden steeds slimmer en geraffineerder, stellen ze.
Bij de beoordeling tussen nep en echt letten de onderzochte personen vooral op taalgebruik, de afzender en onlogische verzoeken. Een groot gedeelte van de Nederlanders verwacht dat online oplichting alleen maar vaker zal voorkomen en dat die steeds moeilijker te herkennen zal zijn.
Met het onderzoek 'Laat je niet Interneppen' wil de overheid burgers waarschuwen. "Doordat het verschil tussen echt en nét echt zo klein is, en veel mensen zichzelf overschatten, lopen we meer risico dan we vaak denken. En juist daarom kan het iedereen overkomen", zegt demissionair minister van Justitie en Veiligheid Van Oosten.
Tips
Yoanne Spoormans, cybercrime-specialist bij de politie, heeft wel wat tips om de steeds geraffineerdere aanpak van online oplichters door te prikken.
"Ze proberen je te overtuigen snel te handelen, bijvoorbeeld om een noodsituatie af te wenden, of omdat een product bijna uitverkocht is. Door deze tijdsdruk kun je niet meer kritisch nadenken", legt zij uit. "Dus moet er per se snel gehandeld worden? Wees dan alert en doe een stap terug. Bouw tijd in om de feiten en de afzender te controleren."
Ook kan het helpen of iemand die je vertrouwt er even naar te laten kijken of om advies te vragen. Spoormans: "Klopt het niet of twijfel je? Klik dan weg."